BEDOELD VOOR VAKBONDS- EN OR-LEDEN FNV INDUSTRIE
Het corona-virus houdt heel Nederland in zijn greep. Bedrijven komen in de problemen door wegvallend werk. Productielijnen worden stilgezet. Werknemers worden ‘gevraagd’ vakantiedagen of ADV op te nemen. Bedrijven moeten zelfs de deuren sluiten en werknemers naar huis sturen. Veel werkgevers maken gebruik van de Noodmaatregel overbrugging voor werkbehoud (NOW). Andere sectoren komen juist om in het werk en draaien de productieprocessen op volle toeren. Verloven worden ingetrokken en veel werknemers moeten overwerken, vaak tegen de grenzen van de ATW aan.
Het corona-virus houdt heel Nederland in zijn greep. Bedrijven komen in de problemen door wegvallend werk. Productielijnen worden stilgezet. Werknemers worden ‘gevraagd’ vakantiedagen of ADV op te nemen. Bedrijven moeten zelfs de deuren sluiten en werknemers naar huis sturen. Veel werkgevers maken gebruik van de Noodmaatregel overbrugging voor werkbehoud (NOW). Andere sectoren komen juist om in het werk en draaien de productieprocessen op volle toeren. Verloven worden ingetrokken en veel werknemers moeten overwerken, vaak tegen de grenzen van de ATW aan.
Een FNV kader voor “Corona –roosters”.
Het corona-virus
kan er wel voor zorgen dat er minder werknemers zijn om het rooster in te
vullen. En ook de contactbeperkingen kan het lastig maken op de werkvloer. Veel
bedrijven passen daarom hun werktijden-regelingen aan. Nieuwe roosters worden
geïntroduceerd zodat de werktijden meer gespreid worden (bv van dagdienst naar
2 ploegendienst). Andere bedrijven zijn juist genoodzaakt hun ploegendiensten te
veranderen (bv van een 5 naar een 3 ploegendienst) omdat er te weinig werk of
te weinig personeel is om de ploeg draaiende te houden.
De FNV gebruikt een paar uitgangspunten om
roostervoorstellen te beoordelen:
1. De
gezondheid van werknemers moet bovenaan staan.
2. Onveilige
en gezondheidsbedreigende roosters moeten beteugeld worden.
3. Wetgeving
over werktijden (WOR, art.27, ATW en ATB) blijft van toepassing.
4. De
productie en bijbehorende werkgelegenheid moet zoveel mogelijk geborgd blijven.
Vooral het beperken van de fysieke belasting is extra
belangrijk. Veel ploegenroosters verstoren de slaap van werknemers. Goed en
voldoende slapen is belangrijk voor je immuunsysteem. En dat is in deze corona
tijd cruciaal.
Bestaande regels
bij het wijzigen van de werktijden (zoals de WOR, ATW, de cao en bedrijfsregelingen)
zijn NIET veranderd of aangepast door de Corona-crisis. Er is geen sprake van een
noodtoestand. En ook al vóelt het wellicht wel zo…nood breekt nog steeds geen
wet noch de cao! Een werkgever kan werknemers bijvoorbeeld niet verplichten om
vakantie- of ADV-dagen op te nemen. Hiervoor zijn regels opgenomen in de cao of
bedrijfsregeling. Welke regels er gelden is afhankelijk van de situatie en het
bedrijf. Sla de cao/bedrijfsregeling er op na.
Rol OR
is principieel niet veranderd
Werktijden mogen niet zó maar gewijzigd worden zonder dat de OR heeft
ingestemd. Een crisis (zoals corona) doet hier niets aan af en zet een
wettelijke verplichting van de werkgever om die instemming te vragen niet
opzij. Bij elke wijziging van een werk- en rusttijdenregeling behoudt de OR een
instemmingsrecht (art 27 WOR), tenzij de cao iets anders bepaalt.
De crisis maakt wel dat iedereen
snel als mogelijk is gaat schakelen, want de toekomst van het bedrijf en de
werkgelegenheid kan daar van afhangen. Maar tegelijkertijd is nu ook van extra
belang dat werknemers gezond en veilig hun werk kunnen blijven doen, en niet
alle roosterwijzigingen dragen daar aan bij. Zo heeft de FNV Industrie in de
eerste weken van de crisis roosterwijzigingen gezien met de introductie van 12
uurs diensten. Diensten die de gezondheid van (nog) inzetbare werknemers juist
onder druk zetten!
Dus snel handelen blijft belangrijk maar met verstand en binnen de
overige wettelijke kaders (arbeidstijdenwet) en regelgeving (CAO). Ook CAO-regels kunnen niet eenzijdig door de
werkgever opzij gezet worden. Ook de OR kan daar niet van afwijken. Daarvoor is altijd overleg én
instemming van alle CAO partijen noodzakelijk.
Sneller
schakelen…
Een instemmingsprocedure kost meestal veel tijd, tijd die er nu tijdens
de crisis niet of nauwelijks is. Het ziekteverzuim binnen een ploeg of afdeling
kan van de ene op de andere dag zo oplopen dat er flink in het rooster
gewijzigd moet worden. Als voor elke wijziging dan instemming van de OR nodig
is, dan raakt de ruimte om dagelijks oplossingen voor bezettingsproblemen snel
op. Aan de andere kant is het belangrijk om het instemmingsrecht principieel te
blijven claimen. Het “passeren” van de OR mag geen normaal gedragscode voor de
werkgever gaan worden.
We adviseren Ondernemingsraden in ieder geval de volgende onderdelen in
hun advies op te nemen;
·
Instemming is exclusief verbonden aan de huidige corona-crisis
·
De instemming geldt slechts voor beperkte tijd.
·
Wekelijkse informatie plicht van de werkgever over bijvoorbeeld
ziekte-verzuimcijfers per afdeling/ploeg en dagelijkse roosteroplossingen.
·
Voorwaarden waaraan voldaan moet zijn voordat crisis-roosters worden
toegepast, bijvoorbeeld een ziekteverzuim hoger dan 20% of overeenstemming van
CAO-partijen alvorens een nieuw rooster kan worden toegepast.
·
Wekelijks toetsen wat de impact is van de tijdelijke maatregel en of er
bijstellingen dienen plaats te vinden.
…met ondersteuning van de FNV bestuurder…
Je kan bij de
FNV bestuurder terecht om roostervoorstellen van de werkgever te laten beoordelen.
De bestuurders van FNV Industrie hebben diverse roosteroplossingen voor
corona-bestendige omstandigheden bekeken en beoordeelt en aparte notities voor
kaderleden gemaakt met een bespreking van diverse oplossingen voor volcontinu,
semi-continu en discontinue ploegenroosters. Ook heeft de FNV heel nauwkeurig
gekeken naar de introductie van 12 uursdiensten als oplossing voor
bezettingsproblemen.
..maar raadplegen achterban blijft belangrijk!
De FNV ziet
links en rechts best wel paniekvoetbal in bedrijven en dat is ook goed te
begrijpen. Niemand heeft een draaiboek voor deze corona-pandemie. Het is extra belangrijk
om de belangen van werknemers goed in de gaten te houden in waan van de dag.
Vooral om te garanderen de offers die aan iedereen gevraagd worden niet uit balans
raken of disproportioneel – zoals het zo mooi heet – aan de kant van werknemers
terecht komen. Verandering van
roosters is een ingrijpende gebeurtenis voor de betrokken werknemers:
lichamelijk én sociaal. Het is daarom een onderwerp waarop de vakbond en de or
nadrukkelijk betrokken moeten worden. Omdat het voor betrokken werknemers zo'n
ingrijpende gebeurtenis is, is het van groot belang dat de werkgever daarbij
een zorgvuldige procedure in acht neemt. De or
moet daarop toezien. Regelmatig contact met de achterban is daarbij
essentieel!
