Door Corona willen bedrijven roosters plannen met een lagere bezetting. Wat zijn de mogelijkheden en risico's om met minder mensen werken in semi-continu roosters (3 en 4 ploegendienst)?

 

Gedurende de eerste maanden van de Corona-crisis hebben verschillende bedrijven gezocht naar roosteroplossingen om met minder mensen hetzelfde werk te kunnen doen. Er werden twee argumenten voor deze zoektocht genoemd:

-           een abnormaal hoog en grillig ziekteverzuim als gevolg van corona-ziektemeldingen (werknemers kregen daadwerkelijk de ziekte of moesten in quarantaine omdat een huisgenoot ziek was geworden).

-          doorvoeren van de 1,5 meter regel om besmetting te voorkomen betekende voor diverse productie proces en/of afdelingen dat er minder mensen aan de lijn konden worden gepositioneerd.

 Zowel het team Arbeidstijden FNV Industrie als adviesbureau Shiftplan – adviseurs van de AWVN - hebben diverse alternatieven uitgewerkt. In dit artikel bespreekt ik enkele roosteroplossingen voor 3 en 4 ploegendiensten.

 Belangrijke notities vooraf:

De betrokken partijen in de bedrijven moeten zich realiseren dat het bijzonder moeilijk is  om verantwoord met minder mensen/ploegen in dezelfde bedrijfstijd te blijven werken. Zonder aanvullende maatregelen ontstaan snel zwaar belastende roosterpatronen die zich bewegen langs de grenzen van de arbeidstijdenwet. Patronen met toenemende sociale en fysieke belasting.

 Als algemene planregel geldt dan ook dat oplossingen beter kunnen werken als bijvoorbeeld de productiecapaciteit in de nacht of zelfs in het weekend gehalveerd wordt. Ergonomisch zijn dan nog verantwoorde roosters te ontwerpen. Geen teruggang in productiecapaciteit betekent dat de arbeidsduur per week dan wel de dienstlengte sterk zal gaan stijgen.

 Onregelmatige roosterpatronen leiden vrijwel tot verstoorde slaappatronen. Ploegenwerkers slapen dan minder en slechter. Structureel  en langdurig optreden van verstoorde slaap leidt op midden-langere termijn tot vitaliteitsklachten. En een direct gevolg is bijvoorbeeld afnemende alertheid tijdens en na de dienst.

 Maar er zijn ook belangrijke aanwijzingen dat verstoorde slaap op korte termijn het immuunsysteem kunnen aantasten. Een studie in 2015 (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26118561) concludeert bijvoorbeeld dat een verstoord slaap ritme een hogere gevoeligheid voor verkoudheidsvirussen veroorzaakt. Dat is nu precies het gevolg dat vermeden moet worden tijdens de corona-crisis

Alles wijst er met andere woorden op dat bedrijven voorzichtig moeten zijn in het zoeken van oplossingen voor bezettingsproblemen als gevolg van Corona. De kans dat ze van de regen in de drup terecht komen is reëel.

Kader voor aangepaste roosterpatronen in corona-tijd:

Het team Arbeidstijden FNV hanteert een kader met speelruimte waarbinnen over roosteroplossingen nagedacht kan worden.

1.       De onmiddellijke gezondheid en dagelijkse inzetbaarheid van werknemers is een urgent-kritische factor en moet van dominantie belang zijn in dagelijkse besluitvorming rond werktijden en roosters tijdens de corona-crisis.

2.       Ook het behoud van vitaliteit op een termijn van enkele maanden moet van groot gewicht zijn in de gevonden rooster oplossingen.

3.       Er is geen sprake van een formeel door de overheid afgekondigde noodtoestand. Relevante wetgeving in relatie tot werktijden (WOR, art.27, ATW en ATB) is en blijft van toepassing.

4.       De productie en bijbehorende werkgelegenheid moet zoveel mogelijk geborgd blijven.

5.       In het licht van bovenstaande uitgangspunten moet het mogelijk zijn dat partijen onder strenge, specifieke  en precies omschreven omstandigheden en voorwaarden roosterregels en –(CAO)afspraken buigen, versoepelen of verzachten.

6.       Rooster aanpassingen en bijbehorende arbeidsvoorwaardelijke afspraken zijn exclusief en tijdelijk gekoppeld aan de corona-crisis en niet van toepassing in een genormaliseerde toestand.

7.       Onveilige en gezondheidsbedreigende roosters moeten beteugeld worden.

8.       Roosters die gezonde werknemers (te) zwaar belasten door het plannen van lange dienstreeksen achter elkaar en/of een hoge gemiddelde arbeidsduur per week en/of lange werktijden per dienst moeten zoveel mogelijk voorkomen worden.

Mogelijke Corona-varianten voor semi-continue bedrijfsproces:

Het betreft roosters met een bedrijfstijd tussen de 112 en 144 uur per week. Deze bedrijfstijd wordt veelal afgedekt door diverse standaard 3 en 4 ploegendienst roosters. In alle onderstaande varianten blijft het belangrijk om een bruto/netto reserve in te bouwen, zodat dagelijkse pieken in ziekteverzuim binnen de nieuw geformeerde ploegen kunnen worden opgevangen, zonder dat het collectieve patroon aangepast moet worden

Variant 1: Drie ploegendienst.

Deze variant voorziet in een afwezigheid van 17%. De drie ploegen worden omgevormd tot 5 halve ploegen. Dus bijvoorbeeld van 3*10 werknemers naar 5*5 werknemers en een gehalveerde productie in de nacht bij een bedrijfstijd van 120 uur per week. Of in andere woorden:

• Het rooster plant een bedrijfstijd van 120 uur per week verdeelt over 5 dagen
• Er wordt gewerkt met 5 halve ploegen.
• In ochtend en middagdienst komen steeds twee halve ploegen op en is er sprake van een benutting van de volledige productiecapaciteit.
•  In de nacht komt slecht een halve ploeg op.
•  Gedurende 5 (nacht)diensten moet de productie gehalveerd worden.

 

Dit patroon lijkt zelfs minder zwaar dan een traditionele drie ploegendienst. Hoewel het rooster nog steeds langzaam voorwaarts roteert (en dat veroorzaakt een grotere fysieke belasting dan een snel voorwaarts roterend rooster) is het aantal nachtdiensten met 40% teruggebracht.

 Vooral werknemers met een ochtend-chronotype zullen deze oplossing waarderen. Over het algemeen hebben ochtend-chronotypes meer moeite om nachtdiensten te verteren.

Werknemers die meer avondmens zijn hebben juist meer moeite met deze variant. De – voor hen meest vervelende – ochtenddiensten nemen juist in aantallen toe. 

Overigens blijft voor beide chronotypes het werken in dit specifieke roosterpatroon en ploegendiensten in het algemeen fysiek belastend.  De verstoring van de biologische klok en het natuurlijke slaap ritme kan alleen compleet voorkomen worden door te stoppen met het werken in ploegendienst-patronen.

Variant 2:: Drie ploegendienst

In de discussie over deze variant is ook een aanpassing opgedoken die probeert om een snelle rotatie in het rooster te bewerkstelligen én tegelijkertijd met 5 halve ploegen vrijwel de volledige capaciteit in 120 uur bedrijfstijd te waarborgen.

Het rooster bevat dan 12 uursdiensten. Zware diensten die maar beperkt volgens de Arbeidstijdenwet mogelijk zijn en niet/slecht passen in het FNV-kader voor aangepaste roosterpatronen in corona-tijd. In een apart blog artikel zal ik wat uitgebreider in gaan op corona-roosterpatronen met 12 uursdiensten. Er zijn links en rechts in diverse Cao’s voorstellen door werkgevers gedaan om met zulke roosters te kunnen/mogen werken.  Ik concentreer me hier op de aanpassing van de eerste variant met behulp van 12 uursdiensten.

Er wordt weer geroosterd met 5 halve ploegen. De ploegen worden normale diensten van 8 uur en een ochtend- en nachtdiensten van 12 uur. Op maandag/dinsdag/donderdag wordt de volledige productie capaciteit benut. Op woensdag wordt tijdens de normale ochtenddienst slechts een halve ploeg ingezet. Ook op het tweede deel van de vrijdagmiddag en de vrijdagnacht staat een halve bezetting ingeroosterd. 

Dus - in plaats van 5 (nacht) diensten per week een halvering van de productie plant deze variant slechts een halvering van de productie gedurende 2,5 diensten per week.

Het nieuwe roosterpatroon ziet er als volgt uit:

Doordat deze oplossing werkt met diensten van 12 uur neemt de fysieke belasting in die diensten en dienstreeksen toe. Bovendien loopt de werktijd per week behoorlijk op. In week 4 zelfs tot 52 uur over 5 dagen. Gemiddeld werk je in dit rooster 44 uur per week. Zeer nadelig voor de fysieke conditie van de betrokken werknemers.

Wel wordt gepoogd om in delen van dit rooster een snellere rotatie te plannen. Snelle rotatie wordt gezien als een ergonomische verbetering van een rooster.

De verlichting van de snelle rotatie lijkt echter niet op te wegen tegen de verzwaring door de combinatie van meerdere 12 uurs diensten achter elkaar en een hogere gemiddelde arbeidstijd per week. 

De voorkeur gaat uit naar een variant 1 met een verlaagde capaciteit in de nacht voor steeds de termijn van 1 cyclus, dus in dit geval 5 weken.

 Het voordeel van het draaien van 1 cyclus is dat er rust en zoveel mogelijk duidelijkheid gecreëerd wordt in het rooster en  een periode van 5 weken is redelijk te overzien in de huidige crisissituatie. Voor de volgende periode van 5 weken kan dan verlengde toestemming gegeven worden op basis van de dan geldende omstandigheden

 Variant 3: Drie ploegendienst

Een andere variant met dezelfde bezetting van 5 ploegen van 25 mensen in plaats van 3 ploegen van 10 mensen verplaatst én halveert de productiecapaciteit naar én in het weekend bij een bedrijfstijd van 112 uur per week. Elke dag treedt er nu dus een start-stop moment op en dat kan logistiek of technisch tot (onoverkomelijke) problemen leiden.

Een groot voordeel van deze oplossing is het vermijden van de zwaar belastende lange reeksen van nachtdiensten en het introduceren van een snel voorwaarts roterend ritme. Tegelijkertijd neemt de sociale belasting voor alle werknemers toe door het werken in het weekend en de toename van het aantal middagdiensten toe. De gemiddelde werkweek zakt (iets) ten opzichte van een traditioneel drie ploegendienstpatroon naar 38.4 uur per week (i.p.v. 40 uur gemiddeld per week)

Variant 4: Vier ploegendienst

Variant 4 is een oplossing voor een semi-continue oplossing met een bedrijfstijd van 144 uur. Ook hier wordt een halve capaciteit in de nacht gepland. De oorspronkelijke bezetting is (bijvoorbeeld)  4*10 werknemers en wordt nu ingedeeld in 7 halve ploegen van 5 werknemers bij een bedrijfstijd van 144 uur per week.

Natuurlijk hangt de beoordeling van dit rooster af van de startsituatie. Er zijn vele varianten van “standaard” vier ploegendienstroosters mogelijk. Ik ga bij de vergelijking uit van deze variant:

Wat betreft de ergonomische roosterkenmerken rond rotatiesnelheid en –richting ontlopen de standaardversie en variant 3 elkaar niet veel. Wel zijn er duidelijke wijzigingen in de verdeling van soorten diensten in beide roosterpatronen. Om ze goed te vergelijken moeten we uitgaan van een periode van 28 weken (4*7/7*4):

Kenmerken vergeleken voor een periode van 28 weken	Standaard 4 ploegendienst	Variant 3
Ochtenddiensten	42	48
Middagdiensten	42	48
Nachtdiensten	42	24
“Echte” vrije weekenden	7	8
Gemiddelde arbeidsduur	36	34

Het aantal nachtdiensten vermindert met de helft, maar (een deel van) deze belasting komt terug in het toegenomen aantal ochtend- en middagdiensten. Er is altijd sprake van communicerende vaten als we bezwarende diensten vervangen door andere bezwarende diensten.

Het verschil in sociale belasting door werken in het weekend is minimaal.

Een verkorting van de arbeidsduur is (altijd) gunstig voor de sociale en fysieke belasting, hoewel het heel goed mogelijk is dat er een bedrijf aanvullende afspraken wil maken over terugkom diensten om te blijven voldoen aan de gemiddelde arbeidstijd.

Tot slot:

In een apart artikel zal ik ingaan op roosteropties waarin structureel gewerkt wordt met diensten van 12 uur.

 

ROL VAN DE OR BIJ VERANDERING ROOSTERS ALS GEVOLG VAN CORONA

BEDOELD VOOR VAKBONDS- EN OR-LEDEN FNV INDUSTRIE

Het corona-virus houdt heel Nederland in zijn greep. Bedrijven komen in de problemen door wegvallend werk.  Productielijnen worden stilgezet. Werknemers worden ‘gevraagd’ vakantiedagen of ADV op te nemen. Bedrijven moeten zelfs de deuren sluiten en werknemers naar huis sturen. Veel werkgevers maken gebruik van de Noodmaatregel overbrugging voor werkbehoud (NOW). Andere sectoren komen juist om in het werk en draaien de productieprocessen op volle toeren. Verloven worden ingetrokken en veel werknemers moeten overwerken, vaak tegen de grenzen van de ATW aan.

Een FNV kader voor “Corona –roosters”.

Het corona-virus kan er wel voor zorgen dat er minder werknemers zijn om het rooster in te vullen. En ook de contactbeperkingen kan het lastig maken op de werkvloer. Veel bedrijven passen daarom hun werktijden-regelingen aan. Nieuwe roosters worden geïntroduceerd zodat de werktijden meer gespreid worden (bv van dagdienst naar 2 ploegendienst). Andere bedrijven zijn juist genoodzaakt hun ploegendiensten te veranderen (bv van een 5 naar een 3 ploegendienst) omdat er te weinig werk of te weinig personeel is om de ploeg draaiende te houden.

De FNV gebruikt een paar uitgangspunten om roostervoorstellen te beoordelen:  

1.       De gezondheid van werknemers moet bovenaan staan.

2.       Onveilige en gezondheidsbedreigende roosters moeten beteugeld worden.

3.       Wetgeving over werktijden (WOR, art.27, ATW en ATB) blijft van toepassing.

4.       De productie en bijbehorende werkgelegenheid moet zoveel mogelijk geborgd blijven.

Vooral het beperken van de fysieke belasting is extra belangrijk. Veel ploegenroosters verstoren de slaap van werknemers. Goed en voldoende slapen is belangrijk voor je immuunsysteem. En dat is in deze corona tijd cruciaal.

Bestaande regels bij het wijzigen van de werktijden (zoals de WOR, ATW, de cao en bedrijfsregelingen) zijn NIET veranderd of aangepast door de Corona-crisis. Er is geen sprake van een noodtoestand. En ook al vóelt het wellicht wel zo…nood breekt nog steeds geen wet noch de cao! Een werkgever kan werknemers bijvoorbeeld niet verplichten om vakantie- of ADV-dagen op te nemen. Hiervoor zijn regels opgenomen in de cao of bedrijfsregeling. Welke regels er gelden is afhankelijk van de situatie en het bedrijf. Sla de cao/bedrijfsregeling er op na.

Rol OR is principieel niet veranderd

Werktijden mogen niet zó maar gewijzigd worden zonder dat de OR heeft ingestemd. Een crisis (zoals corona) doet hier niets aan af en zet een wettelijke verplichting van de werkgever om die instemming te vragen niet opzij. Bij elke wijziging van een werk- en rusttijdenregeling behoudt de OR een instemmingsrecht (art 27 WOR), tenzij de cao iets anders bepaalt.  

De crisis maakt wel dat  iedereen snel als mogelijk is gaat schakelen, want de toekomst van het bedrijf en de werkgelegenheid kan daar van afhangen. Maar tegelijkertijd is nu ook van extra belang dat werknemers gezond en veilig hun werk kunnen blijven doen, en niet alle roosterwijzigingen dragen daar aan bij. Zo heeft de FNV Industrie in de eerste weken van de crisis roosterwijzigingen gezien met de introductie van 12 uurs diensten. Diensten die de gezondheid van (nog) inzetbare werknemers juist onder druk zetten!

Dus snel handelen blijft belangrijk maar met verstand en binnen de overige wettelijke kaders (arbeidstijdenwet) en regelgeving (CAO).  Ook CAO-regels kunnen niet eenzijdig door de werkgever opzij gezet worden. Ook de OR kan daar niet van afwijken. Daarvoor is altijd overleg én instemming van alle CAO partijen noodzakelijk.

Sneller schakelen…

Een instemmingsprocedure kost meestal veel tijd, tijd die er nu tijdens de crisis niet of nauwelijks is. Het ziekteverzuim binnen een ploeg of afdeling kan van de ene op de andere dag zo oplopen dat er flink in het rooster gewijzigd moet worden. Als voor elke wijziging dan instemming van de OR nodig is, dan raakt de ruimte om dagelijks oplossingen voor bezettingsproblemen snel op. Aan de andere kant is het belangrijk om het instemmingsrecht principieel te blijven claimen. Het “passeren” van de OR mag geen normaal gedragscode voor de werkgever gaan worden.

We adviseren Ondernemingsraden in ieder geval de volgende onderdelen in hun advies op te nemen;

·         Instemming is exclusief verbonden aan de huidige corona-crisis

·         De instemming geldt slechts voor beperkte tijd.

·         Wekelijkse informatie plicht van de werkgever over bijvoorbeeld ziekte-verzuimcijfers per afdeling/ploeg en dagelijkse roosteroplossingen.

·         Voorwaarden waaraan voldaan moet zijn voordat crisis-roosters worden toegepast, bijvoorbeeld een ziekteverzuim hoger dan 20% of overeenstemming van CAO-partijen alvorens een nieuw rooster kan worden toegepast.

·         Wekelijks toetsen wat de impact is van de tijdelijke maatregel en of er bijstellingen dienen plaats te vinden.

…met ondersteuning van de FNV bestuurder…

Je kan bij de FNV bestuurder terecht om roostervoorstellen van de werkgever te laten beoordelen. De bestuurders van FNV Industrie hebben diverse roosteroplossingen voor corona-bestendige omstandigheden bekeken en beoordeelt en aparte notities voor kaderleden gemaakt met een bespreking van diverse oplossingen voor volcontinu, semi-continu en discontinue ploegenroosters. Ook heeft de FNV heel nauwkeurig gekeken naar de introductie van 12 uursdiensten als oplossing voor bezettingsproblemen.

..maar raadplegen achterban blijft belangrijk!

De FNV ziet links en rechts best wel paniekvoetbal in bedrijven en dat is ook goed te begrijpen. Niemand heeft een draaiboek voor deze corona-pandemie. Het is extra belangrijk om de belangen van werknemers goed in de gaten te houden in waan van de dag. Vooral om te garanderen de offers die aan iedereen gevraagd worden niet uit balans raken of disproportioneel – zoals het zo mooi heet – aan de kant van werknemers terecht komen.  Verandering van roosters is een ingrijpende gebeurtenis voor de betrok­ken werknemers: lichamelijk én sociaal. Het is daarom een onderwerp waarop de vakbond en de or nadrukkelijk betrokken moeten worden. Omdat het voor betrokken werknemers zo'n ingrijpende gebeurtenis is, is het van groot belang dat de werkgever daarbij een zorgvuldige procedure in acht neemt. De or  moet daarop toezien. Regelmatig contact met de achterban is daarbij essentieel!

Checklist: verandering van roosters door corona

BEDOELD VOOR VAKBONDS- EN OR-LEDEN FNV Industrie

Vragen aan de werkgever stellen over de noodzaak en bruikbaarheid,  mogelijke alternatieven en de toepassing van de CAO.

Juist nu is de kans op paniekvoetbal groot en zoeken werkgevers naar oplossingen in roosters in werktijden die (te) drastisch zijn of waarvoor andere “betere” alternatieven voor bestaan of stomweg niet passen in de ATW. Om daar achter te komen hebben we een aantal vragen die de OR aan de werkgever kan voorleggen alvorens wel/geen instemming te overwegen voor nieuwe roostervoorstellen of werktijdregelingen. Artikel 27 lid 2 van de WOR stelt dat de werkgever schriftelijk een overzicht van de beweegredenen voor het besluit moet geven en in moet gaan op de gevolgen die het besluit naar te verwachten valt voor de in de onderneming werkzame personen zal hebben. Onderstaande vragen helpen hem daar een beetje mee.

Noodzaak:

o   Wat is/zijn  precies het probleem/de problemen?

o   Is er sprake van (een combinatie van) verminderd of juist meer werkaanbod, hoog ziekteverzuim, vormgeven van de 1,5 meter regel op de werkvloer, veilig blijven produceren?

o   Welke cijfers zijn daarover beschikbaar?

o   Wat zijn de vooruitzichten?

o   Waarom moeten deze maatregelen écht genomen worden?

o   Kunnen de voorgestelde maatregelen ook uitgesteld worden?

o   Wat gebeurd er als er geen maatregelen genomen worden?

o   Onder welke omstandigheden en voorwaarden moeten de voorgestelde maatregelen van kracht worden?

o   En wanneer en onder welke voorwaarden kan er weer terug geschakeld worden naar de normale roosters en werktijden?

Bruikbaarheid:

o   Wat is precies het doel van de roosterverandering?

o   Hoe ziet de oplossing er praktisch uit?

o   Onder welke omstandigheden wordt de roosteraanpassing van kracht?

o   Wat zijn dan de minimumeisen aan:

-          Minimaal noodzakelijke bezetting per ploeg

-          Bruto/netto reserve bezetting in de ploeg/afdeling.

-          Garanderen van een veilig en betrouwbaar productieproces.

-          Voldoende gekwalificeerde mensen aan de lijn?

o   Wat zijn de gevolgen voor de betrokken werknemers?

o   Neemt de sociale en/of fysieke belasting voor de betrokken werknemers toe?

o   Hoe wil de werkgever nadelige gevolgen (gaan) oplossen?

o   Lost de rooster aanpassing alle problemen op?

o   Welke problemen moeten aanvullend opgelost worden?

o   Hoe dan? Nu en in de toekomst?

o   Is er binnen de voorgestelde roosterverandering nog ruimte om alledaagse calamiteiten op te vangen?

o   Heeft de voorgestelde roosterverandering gevolgen voor een toekomstige genormaliseerde toestand?

o   Hoe dan en hoe kan dat nu en straks worden opgelost?

o   Is het voorstel getoetst op de grenzen van de ATW?

o   Past het voorstel binnen de wettelijke grenzen van de ATW?

Alternatieven:

o   Zijn er andere (slimmere) manieren om de doelstellingen (bv contactbeperkingen) te verwezenlijken?

o   Is er een alternatief rooster of werktijdenregeling denkbaar met minder (fysiek/sociaal) belasting voor de werknemers?

o   Kan de productiecapaciteit verminderd worden?

o   Kan de productiecapaciteit niet gespreid worden over meerdere/mindere dagen?

o   Levert een andere verdeling van bedrijfstijd/productiecapaciteit een minder belastend alternatief rooster op?

o   Is deze optie onderzocht?

o   Waarom is een mogelijk alternatief toch niet gekozen?

o   Is er een andere inzetbaarheid van de werknemers denkbaar? Bijvoorbeeld bijscholen of tijdelijk ander werk laten verrichten binnen of buiten de organisatie?

o   Is de arbeid ook op andere manieren gezonder en socialer te maken?

Toepassing van de CAO:

o   Welke CAO-artikelen zijn van toepassing (en hoe) op de voorgestelde roosteraanpassing? (denk aan de volgende artikelen);

·         Toeslagen (ploegen en overwerk)

·         Werk- en rusttijden per dag, per week, kwartaal of jaar.

·         Definities en roosters voor ploegendiensten

·         Vakantie en verlof

·         Plus- en min urensysteem

·         Mededelingstermijn van het rooster

·         Voorzieningen: kantinefaciliteiten, veiligheid, personeelsvervoer en communicatie.

o   Past het voorstel binnen de grenzen van de CAO?

o   Welke onderdelen moeten aangepast worden?

o   Is er overleg met vakbonden over de voorgestelde roosteraanpassing?

o   Wat is de uitkomst van dit overleg?

 Procedure

- Als de tijd het toelaat: stel versneld een or-commissie werktijden samen met daarin or-leden en werknemers van de betreffende afdeling. Zij maken afspraken over de te volgen procedure in het kader van de tijdelijke invoering of verandering van (ploegendienst)roosters. Geen tijd? Dan kan de or het wel alleen. Alle hens aan dek!

- Maak afspraken over de frequentie (bv 1 x per week) en wijze van communicatie dat de or geïnformeerd wordt door de werkgever over de voortgang van de crisis en de genomen maatregelen. De werkgever moet frequent toetsen wat de impact is van de tijdelijke maatregel en dit kortsluiten met de or en aangeven welke bijstelling plaatsvinden. Ook dienen er afspraken gemaakt te worden over de frequentie en wijze van informeren en betrekken van de werknemers.

- Maak afspraken over een versnelde instemmingsprocedure als aan alle formele voorwaarden is voldaan (te nemen besluit, gevolgen, maatregelen + goed onderbouwd). Besprek ook onder welke voorwaarden de or (bij wijze van hoge uitzondering) van instemmingsaanvraag af ziet.

 Informeren en raadplegen van de betrokken werknemers

Het informeren en raadplegen van de werknemers is van groot belang. De maatregelen kunnen immers verstrekkende gevolgen hebben voor de werknemer. Infomeer hen tijdig over:

- Over de redenen van de maatregel.

- Over de (rand)voorwaarden en tijdelijkheid van het besluit

- Over de keuze van een rooster incl. de fysieke, sociale en arbeidsvoorwaardelijke gevolgen.

Proefperiode en evaluatie

De te nemen maatregelen ivm corona zijn allemaal tijdelijk. Zorg dus voor goede afspraken over: 

- de planning incl. concrete einddatum (dus niet ‘zolang de crisis duurt’). Onder welke voorwaarden kan een eventuele verlenging plaatsvinden? En wat is dan de rol van de or? Bijvoorbeeld ‘na overleg/ instemming or’.

- de (tussentijdse) evaluatie en evt. bijstellingen

- de controle op naleving van afspraken.