Ploegendienst gerelateerde klachten van de spijsvertering

Verschillende wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat ploegendienst werkers meer kans hebben op het ontwikkelen van bepaalde gezondheidsklachten dan dagwerkers. Het betreft dan met name een hogere kans op overgewicht en obesitas, diabetes type 2, kanker, slaapklachten en hart en vaatziekten

Een aantal klachten zijn in de loop van de jaren geschaard onder de noemer Shiftwork Metabolic Syndrome . De oorzaken van SMS kunnen worden gevonden in het feit dat het spijsverteringsstelsel onder invloed van de biologische klok ’s nachts nauwelijks in staat is om voedsel te verteren. In de nachtelijke uren maakt het lichaam veel minder insuline aan, waardoor de glucosehuishouding als gevolg van voedselinname verstoort raakt.

Wetenschappelijke studies vertonen onthutsende cijfers. In een (Engels) overzichtsartikel van Zimberg en anderen (hier te downloaden) staan onder andere de volgende cijfers:

-          ploegendienstwerkers hebben een aantoonbare hoger BMI index (Bodymass index) dan dagwerkers. Hoe langer je in ploegendienst werkt hoe hoger de BMI. De BMI is een belangrijke maat voor overgewicht.

-          Een groep ploegendienstwerkers en een ploeg dagwerkers is twee jaar gevolgd. Werknemers die middag- en nachtdiensten werken zijn in deze twee jaar gemiddeld 4,2 kg aangekomen tegen over 0,9 kg bij werknemers die alleen in de dag werken.

Voedingsadviezen voor ploegendienstwerkers zijn met andere woorden van groot belang.

Het team arbeidstijden heeft gesproken met dr. Alexander van Eekelen. Hij is gespecialiseerd in veiligheid en gezondheid bij nachtdiensten en heeft een eigen Adviesburo : CIRCADIAN Netherlands.

Alexander heeft deze zomer een onderzoek afgerond waarin onder andere de voeding tijdens de nachtdienst is aangepast. De onderzoeksresultaten geven hoop op een aanpak:

“Aangepaste voeding beoogt het – onder invloed van de biologische klok niet optimaal functionerende - spijsverteringstelsel tijdens de nachtdienst minder te belasten en voeding aan te bieden met een juiste balans in eiwitten en koolhydraten waarvan uit onderzoek is gebleken dat het alertheid kan bevorderen en vermoeidheid kan tegengaan. De hypothese was in deze interventie dat het aanpassen van de voeding in de nachtdienst een positief effect zou hebben op vermoeidheid en de gezondheid van medewerkers. 

De resultaten laten zien dat vanaf de conditie Blokje van twee nachtdiensten de vermoeidheid van medewerkers met aangepaste voeding in de nachtdienst significant – zo’n 10% – lager ligt ten opzichte van controlepersonen. Ook in de conditie Blokje van drie nachtdiensten is dit effect te zien waarbij de gemiddelde daling in vermoeidheid iets meer dan 16% bedraagt en deze in de derde nachtdienst kan oplopen tot meer dan 26%. Uit de effectmeting blijkt dat aangepaste voeding tijdens de nachtdienst een gunstig effect heeft op de kwaliteit van de dagslaap en enkele aspecten van gezondheid, zoals een vermindering in hoofdpijn- en vermoeidheidsklachten.”

In de onderstaande twee filmpjes licht Alexander van Eekelen toe wat er gebeurd als je eet tijdens de nachtdienst en geeft hij adviezen hoe en wat gezond te eten als je in ploegendienst werkt.

Overigens heeft de CAOP in december 2012 een ander eetadvies gepresenteerd. Informatie kun je ook op mijn blog vinden: Update eetadvies

Het onderzoeksrapport van Alexander van Eekelen is hier te downloaden.

Disclaimer:

FNV Bondgenoten kan niet aansprakelijk worden gesteld voor enige schade, in welke vorm dan ook, die voortvloeit uit informatie op deze website. Evenmin kan FNV Bondgenoten aansprakelijk worden gesteld voor enige schade die voortvloeit uit het gebruik, het onvermogen tot gebruik of de resultaten van het gebruik van informatie op deze site.

Alle informatie, voorbeelden en suggesties zijn samengesteld en geschreven met uiterste zorgvuldigheid. We kunnen echter niet garanderen dat alle informatie juist is.

FNV Bondgenoten is aansprakelijk voor de inhoud van door bezoekers geplaatste reacties. Reacties worden enkel op risico van de schrijver geplaatst. FNV Bondgenoten kan niet instaan noch aansprakelijk gesteld worden voor de inhoud van reacties.